- वि.सं २o७८ माघ २१ शुक्रबार
३० लाखभन्दा बढी क्षतिपूर्ति वितरण
चालू आर्थिक वर्षको हालसम्म चितुवाको आक्रमणबाट तीन सयभन्दा धेरै घरपालुवा पशुचौपाया मारिएका छन् । मनास्लु संरक्षण क्षेत्र आयोजना सम्पर्क कार्यालय गोरखाका अनुसार ६ महिनाको अवधिमा चितुवा आक्रमणबाट तीन सय ३९ वटा घरेलु पशुचौपाया मारिएका हुन् ।
चितुवाको आक्रमणमा परी क्षति पुगेका तीन सय ३९ पशुधन र तीनजना मानिसलाई गरी ३० लाख ८९ हजार पाँच सय ५५ रुपैयाँ क्षतिपूर्ति वितरण गरिएको कार्यालयका सम्पर्क अधिकृत पशुपति अधिकारीले जानकारी दिए । चितुवाले मारेका खसी, बोका, गाई, बाच्छाबाच्छी, पाठापाठीको पूर्ण विवरण आउन बाँकी रहेको उनले बताए । वन्यजन्तुबाट घरपालुवा जनावरमा पुगेको सबै क्षति डिभिजन वन कार्यालयमा आउने र वन कार्यालयले मनास्लु संरक्षण क्षेत्रमा एकमुष्ट रुपमा पठाउने गरेकाको यकिन तथ्यांक नभएको कार्यालयले जनाएको छ । केही दिनअघि मात्र वन कार्यालयबाट एक सयवटा निवेदन प्राप्त भएको र उनीहरूलाई क्षतिपूर्ति वितरण गर्न बाँकी रहेकोसमेत अधिकारीले बताए ।
पछिल्लो समयमा चितुवाको आक्रमणबाट घरपालुवा जनावरको क्षति हुने क्रम बढ्दै गएको कार्यालयको तथ्यांकमा उल्लेख छ । आव ०७५/७६ मा नौ लाख ३३ हजार एक सय रुपैयाँ क्षतिपूर्ति वितरण गरेको कार्यालयले आव ०७६/७७ मा ३३ लाख ७५ हजार वितरण गरेको थियो । ०७७/७८ मा दोब्बर बढेर ६६ लाख ७८ हजार दुई सय रुपैयाँ क्षतिपूर्ति वितरण गरिएको कार्यालय प्रमुख अधिकारीले जानकारी दिए । उनका अनुसार ०७७/७८ मा चितुवाले चार सय ६७ घरपरिवारको ६ सय २२ वटा पशु चौपाया मारेको थियो ।
सबैभन्दा बढी गोरखा नगरपालिकामा चितुवाले आक्रमणमा गरेको छ । भीमसेन थापा गाउँपालिका, शहिद लखन गाउँपालिका, बारपाक सुलिकोट गाउँपालिका, पालुङटार नगरपालिका र आरुघाट गाउँपालिकामा पशुहरू चितुवाको आक्रमणमा गर्ने गरेका छन् । चितुवाले सबैभन्दा बढी बाख्रालाई आक्रमण गर्ने गरेको छ । जंगलमा चराउन लगेको बेला वा घरमै खोरमा राखेका बेला पनि चितुवाले आक्रमण गर्ने गरेको सम्पर्क कार्यालयले जनाएको छ ।
संख्यात्मक हिसाबमा घरपालुवा पशुचौपाया चितुवाको आक्रमण धेरै परेको देखिए पनि क्षतिपूर्ती पाउने विषयमा धेरै किसानले जानकारी नपाएको र पाएकाहरूले पनि प्रक्रिया झन्झटिलो र डिभिजन वन कार्यालयलले सिफारिस बनाउन ढिलासुस्ती गर्ने गरेको स्थानीयको गुनासो छ । वन्यजन्तुबाट हुने क्षतिको राहत सहयोग निर्देशिकाका अनुसार बाघ, हात्ती, गैंडा, भालु, चितुवा, हिउँचितुवा, ध्वाँसे चितुवा, ब्वाँसो, जंगली कुकुर, जंगली बँदेल, अर्ना, मगर गोही, गौरीगाई र अजिंगर मानिस, घरपालुवा पशु वा गोठमा क्षति पु¥याएमा पीडितले क्षतिपूर्ति पाउने व्यवस्था छ ।
