- वि.सं २o८१ बैशाख १८ मंगलबार
कोशी करिडोर दुई सय २० किलोभोल्ट (केभी) प्रसारणलाइन आयोजनाअन्तर्गतको वसन्तपुर–ढुंगेसाँघु खण्डको पहिलो सर्किट निर्माण सम्पन्न भएको छ । संखुवासभाको धर्मदेवी नगरपालिकास्थित वसन्तपुर सबस्टेसनबाट ताप्लेजुङको मैवाखोला गाउँपालिकास्थित ढुंगेसाँघु सबस्टेसनसम्मको उक्त लाइनको पहिलो सर्किट तयार भएको हो । तमोर नदी र त्यसका सहायक खोलामा निर्माण भएका जलविद्युत् आयोजनाहरूको विद्युत् राष्ट्रिय प्रसारण प्रणालीमा जोड्न दुई सय २० केभी डबल सर्किट प्रसारणलाइन बनाइँदै छ ।
समुद्र सतहबाट तीन हजार मिटर उचाइसम्म भएर जाने वसन्तपुर–ढुंगेसाँघु प्रसारणलाइनको लम्बाइ ३५ किलोमिटर छ । प्रसारणलाइनका लागि एक सय २७ वटा टावर निर्माण गरिएका छन् । प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले वसन्तपुर–ढुंगेसाँघु प्रसारणलाइन निर्माण सम्पन्न भएपछि मुख्यतः ७३ मेगावाटको मध्यतमोर जलविद्युत् आयोजनाको विद्युत् प्रवाहमा सहज हुने बताए । ‘प्रसारणलाइन र सबस्टेसन तयार भयो । तर, जलविद्युत् आयोजनाहरू निर्माण हुन नसक्दा दुई सय २० केभी लाइन कम क्षमतामा चलाउनुपर्ने अवस्था छ,’ उनले भने, ‘मध्य तमोरलगायतका जलविद्युत् आयोजनाहरूको विद्युत् उक्त लाइनमा जोडिएर इनरुवा सबस्टेसनमार्फत मोरङ र सुनसरी जिल्ला आपूर्ति गरिने हुँदा त्यस क्षेत्रमा विद्युत् आपूर्तिका लागि उत्पादन स्रोत भएको छ जसले गर्दा भोल्टेज सुधार भई विद्युत् आपूर्ति भरपर्दो र गुणस्तरीय हुनेछ ।’
वसन्तपुर–ढुंगेसाँघु दुई सय २० केभी प्रसारणलाइन र ढुंगेसाँघुमा १३२÷३३ केभी सबस्टेसन निर्माणका लागि केइसी इन्टरनेसनल, भारतसँग माघ ०७४ मा दुई करोड ४५ लाख अमेरिकी डलरमा ठेक्का सम्झौता भएको थियो । उक्त ठेक्का सम्झौता ०७५ जेठबाट कार्यान्वयनमा आएको थियो । नेपाल सरकार तथा प्राधिकरणको लगानी र भारत सरकारको निर्यात–आयात (एक्जिम) बैंकको सहुलियतपूर्ण ऋणमा वसन्तपुर–ढुंगेसाँघु प्रसारणलाइन निर्माण गरिएको हो । कोशी करिडोर प्रसारणलाइन आयोजना प्याकेज–४ अन्तर्गत वसन्तपुर–ढुंगेसाँघु प्रसारणलाइनको दोस्रो सर्किट निर्माण र वसन्तपुर सबस्टेसनमा वे विस्तार कार्य भइरहेको छ । कुल ३५ किलोमिटरमध्ये प्रसारणलाइनमध्ये हालसम्म १५ किलोमिटर तार तानिएको छ ।
यस प्याकेजका काम गर्न नेपाल हाइड्रो एन्ड इलेक्ट्रिकसँग कात्तिक ०७९ मा ठेक्का सम्झौता भएको थियो । नेपाल सरकार र प्राधिकरणको लगानीमा निर्माण भइरहेको यस प्याकेजका सम्पूर्ण काम आगामी डेढ महिनाभित्रमा सक्ने लक्ष्य छ । कोशी करिडोर प्रसारणलाइन प्याकेज–१ अन्तर्गत संखुवासभाको तुम्लिङटारबाट सुनसरीको भोक्राहा नरसिंह गाउँपालिकास्थित इनरुवा सबस्टेसनसम्मको दुई सय २० केभी डबल सर्किट टावर निर्माण गरी टावरको एकतर्फ मात्र तार तानेर लाइन सञ्चालनमा ल्याइएको छ । कोशी प्रदेशका भोजपुर, संखुवासभा, तेह्रथुम र ताप्लेजुङमा निर्माण हुने जलविद्युत् आयोजनाको विद्युत् राष्ट्रिय प्रसारणलाइनमा जोड्न कोशी करिडोरको निर्माण गरिएको हो ।
कोशी करिडोर प्रसारणलाइन आयोजनामार्फत तुम्लिङटारदेखि वसन्तपुरसम्म करिब एक हजार मेगावाट, ढुंगेसाँघुदेखि वसन्तपुरसम्म करिब एक हजार मेगावाट र वसन्तपुरदेखि इनरुवासम्म करिब दुई हजार मेगावाट विद्युत प्रसारण गर्न सकिन्छ । कोशी करिडोर नेपालको हालसम्मको सबभन्दा लामो दूरीको दुई सय २० केभी प्रसारणलाइन हो ।
