कालोपत्रे गरेको दुई वर्षमै भत्कियो दोलखा–सिँगटी सडक

सडक विभागले ७० करोड रुपैयाँ खर्चेर कालोपत्रे गरेको दोलखा–सिँगटी सडक काम सकिएको दुई वर्ष नहुँदै भत्किएर अस्तव्यस्त बनेको छ । यो जिल्लाको उत्तरी क्षेत्र प्रवेश गर्ने मुख्य मार्ग हो । कालोपत्रे भत्किएर बनेका खाल्डोमा पानी जमेपछि चालक तथा यात्रुले सास्ती व्यहोर्नुपरेको छ । सडक विभागले ०७३ साल असोजमा ३५ किलोमिटर लामो यो सडक कालोपत्रे गर्न ठेक्का लगाएको थियो । सडक निर्माणको ठेक्का पाएको कम्पनीले दुई वर्षअघि कालोपत्रे गरेर डिभिजन सडक कार्यालय चरिकोटलाई हस्तान्तरण गरेको पनि थियो । तर, डिभिजन सडक कार्यालयले उक्त सडकको मर्मत तथा व्यवस्थापनमा चासो नदिएपछि अहिले तहस–नहस हुने गरी भत्किएको छ । 

कालोपत्रे गरिएका प्रायः सबै मोडमा अहिले ठुल्ठूला खाल्डा छन् । दोलखा बजारदेखि सिँगटीसम्म झन्डै दुई सयभन्दा धेरै ठाउँमा ठूला–साना खाल्डा छन् ।एकाध वर्षमै सडक भत्किएपछि यसको गुणस्तरबारे आशंका उब्जेको छ । स्थानीय बासिन्दाका अनुसार सडक यही गतिमा भत्किँदै गए ६ महिनामै कतै पनि कालोपत्रे बाँकी रहँदैन । दोलखा बजारको डिलबाट उकालो चढेपछि चार्थली हुँदै राम्पासम्म पुग्दा सडकका धेरै स्थानमा ठूला खाल्डा देखिन्छन् । यस्तै कुथली, क्षमावती, सुन्द्रावती, सुनखानी, बन्चरेलगायत स्थानमा पनि कालोपत्रे उप्किएर अस्तव्यस्त बनेको छ । 

सडक अस्तव्यस्त हुँदा यात्रुदेखि सवारीसाधनमा समेत ठूलो क्षति पुग्ने गरेको भीमेश्वर वितरक संघका पूर्वअध्यक्षसमेत रहेका दोलखाका व्यवसायी विवेक केसीले बताए । उनले सडकको यो अवस्था हुँदा डिभिजन सडक कार्यालय कानमा तेल हालेर बसेको आरोप लगाए । 

 गुणस्तरमा शंका 
डिबिएसटी प्रविधिको कालोपत्रे गरिएको यो सडक किन यति छोटो समयमै भत्कियो भन्ने चर्चा चौतर्फी रूपमा हुने गरेको छ । सडक विभागका अधिकारीका अनुसार पहाडी भूभागमा गरिने कालोपत्रेमा प्रायः यही विधि अपनाइन्छ । उनीहरू यो प्रविधि कमजोर नभएको दाबी गर्छन् । अलकत्रा, गिटी, धुलोसहित सबै सामग्रीको समिश्रण मिलेमा र भौगोलिक बनावटले समेत साथ दिए यो विधि प्रयोग गरेर बनाइएका सडक मजबुत हुने उनीहरूको भनाइ छ ।

तर, निर्माण गर्दा मिसावटमा ध्यान नदिएकै कारण कालोपत्रे चाँडै भत्किएको हुन सक्ने अनुमान उनीहरूको छ । एसियाली विकास बैंकको सहयोगमा ७० करोड रुपैयाँ खर्चेर दुई वर्षअघि ३५ किलोमिटर सडक कालोपत्रे गरिएको थियो । यो सडकको ट्र्याक खन्ने काम भने २० वर्षअघि नै भएको थियो । तत्कालीन जिल्ला विकास समितिले ट्र्याक खनेपछि तामाकोसी जलविद्युत् आयोजनाले करिब एक अर्ब रुपैयाँ खर्च गरेर ग्राभेल गरी सडक सञ्चालनमा ल्याएको थियो । 

 मर्मतको तयारी
डिभिजन कार्यालय दोलखाका प्रमुख अर्जुन सुवालले दोलखा–सिँगटी सडकको कालोपत्रे भत्किँदै गएको स्वीकार गरे । ‘कमसल कामले सडक भत्किएको होइन,’ उनले भने, ‘सडकको भौगोलिक बनावट पनि त्यस्तै छ । हामी मर्मतको तयारीमा छौँ ।’ सुवालले उक्त सडक मर्मत गर्न ठेक्का दिने प्रक्रिया सुरु भइसकेको बताए । उनले केही दिनभित्रै सम्झौताका लागि कम्पनी छनोट हुने बताए । डिभिजन प्रमुख सुवालले नियमित मर्मतको प्रयास गरे पनि धेरै ठाउँमा समस्या आएको बताए ।