बैंककमा ओली–मोदी एकान्त भेटवार्ता : उत्साही ओली, औपचारिक मोदी

प्रधानमन्त्री केपी ओली र भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले शुक्रबार थाइल्यान्डको बैंककमा आफूहरूबिच भएको एकान्त भेटवार्ता फलदायी, सार्थक र सकारात्मक भएको बताएका छन् । भेटपछि सार्वजनिक प्रतिक्रियामा प्रधानमन्त्री ओली हौसिएका छन्, मोदीको भावभंगीमा भने बढी औपचारिकता छ ।मोदी बसेको होटेल ओरियन्टलमा उनीहरूबिच एक्लाएक्लै ४५ मिनेट भेटवार्ता भएको थियो । भेटपछि प्रधानमन्त्री ओलीले प्रिय मित्र भन्दै मोदीसँग आत्मीय र सौहार्दपूर्ण भेट भएको सार्वजनिक गरेका छन् । गत असोजमा न्युयोर्कमा उनीहरूको भेट भएपछिको तेस्रो मुलुकमा भएको यो दोस्रो भेट हो । 

परराष्ट्रको शिष्टाचार महाशाखाले तयार गरेको कार्यतालिकाअनुसार सुरुमा दुवै प्रधानमन्त्रीबिच सात सदस्यीय प्रतिनिधिमण्डलस्तरमा जम्मा २० मिनेट छलफल गर्ने कार्यसूची थियो । कार्यतालिकाअनुसार मोदीसँगको भेटमा प्रधानमन्त्री ओली, परराष्ट्रमन्त्री डा. आरजु राणा देउवा, प्रधानमन्त्रीका मुख्य सल्लाहकार विष्णुप्रसाद रिमाल, प्रधानमन्त्रीका अर्थ तथा विकास सल्लाहकार डा. युवराज खतिवडा, मुख्यसचिव एकनारायण अर्याल, परराष्ट्रसचिव अमृतबहादुर राई र परराष्ट्रकी उपसचिव अम्बिका जोशी सहभागी हुने तय थियो । 

तर, शुक्रबार दुई प्रधानमन्त्रीबिच छलफल भएको छ । प्रधानमन्त्री ओलीका मुख्य सल्लाहकार विष्णु रिमालले उनीहरूबिच एकान्त संवाद भएको पुष्टि गरे । ‘प्रधानमन्त्री ओली र मोदी दुवैले एक्लाएक्लै संवाद गर्न सहज मान्नुभयो, त्यहीअनुसार अन्तिम समयमा एकान्त वार्ता तय भयो,’ कूटनीतिक स्रोतले भन्यो, ‘दुई देशको सम्बन्धका सबै आयामका विषयमा छलफल गर्ने बुँदासहित प्रधानमन्त्री ओली मोदीजी बसेको होटेलमा जानुभयो । उहाँको उत्साह हेर्दा दुई नेताको सम्बन्धमा आइसब्रेक भएको देखिन्छ । यसको परिणाम केही दिनमै देखिएला ।’ 

ओली नेपालको राष्ट्रिय पोसाक दौरा–सुरुवालमा थिए भने मोदी अन्य भेटवार्तामा लगाउनेभन्दा फरक पोसाकमा थिए । उनले कुर्ता–सुरुवाल लगाएका थिए, तर हाफकोट लगाएका थिएनन् । सार्वजनिक टिप्पणीमा प्रधानमन्त्री ओलीले मोदीजी उल्लेख गरेका छन्, तर मोदीले ओलीलाई जी लगाएका छैनन् । गत ६ असोजमा न्युयोर्कमा भएको भेटपछि सार्वजनिक भएको दुवैको प्रतिक्रिया पनि यस्तै प्रकारको थियो । ओलीले प्रिय मित्र लेखेका छन् भने मोदीले प्रधानमन्त्री ओली भनेका छन् । ओलीले भेटबारे नेपाली, हिन्दी र अंग्रेजीमा तीनवटा ट्विट गरेका छन् । मोदीले अंग्रेजी र नेपाली भाषामा ट्विट गरेका छन् ।

प्रधानमन्त्री ओलीले भने विषय उल्लेख नगरी सार्थक र सकारात्मक भेट भएको सार्वजनिक गरे । ‘मेरा प्रिय मित्र, प्रधानमन्त्री श्री नरेन्द्र मोदीजीसँग आत्मीय र सौहार्दपूर्ण भेट भयो । हाम्रो वार्ता अत्यन्त सार्थक र सकारात्मक रह्यो । यस आत्मीय भेटवार्ताप्रति म खुसी व्यक्त गर्दछु,’ प्रधानमन्त्री ओलीले एक्समा लेखेका छन् । 
ओलीले फेसबुकमा थप लेखेका छन्, ‘आत्मीय र सौहार्दपूर्ण संवाद भयो । हाम्रो संवाद अत्यन्त सार्थक र रचनात्मक रह्यो । हामीले नेपाल–भारत सम्बन्धका विभिन्न पक्षमा छलफल गर्‍यौँ । बिमस्टेक शिखर सम्मेलनले उठान गरेका मुद्दाका साथै दुईदेशीय सम्बन्ध र क्षेत्रीय सहकार्यलाई अघि बढाउन नयाँ साझेदारीका लागि यो संवाद महत्वपूर्ण हुनेछ ।’

भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीले भेटमा ऊर्जा, कनेक्टिभिटी, संस्कृति र डिजिटल प्रविधिबारे छलफल भएको सार्वजनिक गरेका छन् । ‘बैंककमा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसँगको भेटघाट फलदायी रह्यो । भारतले नेपालसँगको सम्बन्धलाई उच्च प्राथमिकता दिएको छ,’ मोदीले लेखेका छन्, ‘हामीले भारत–नेपाल मित्रताका विभिन्न पक्षहरू विशेष गरी ऊर्जा, कनेक्टिभिटी, संस्कृति र डिजिटल प्रविधिजस्ता क्षेत्रहरूमा छलफल गर्‍यौँ । हामीले यस वर्षको बिमस्टेक शिखर सम्मेलनबाट प्राप्त केही प्रमुख सकारात्मक परिणामहरू विशेष गरी विपत् व्यवस्थापन र समुद्री यातायातका क्षेत्रहरूमा पनि कुरा गर्‍यौँ ।’ 

भारतीय विदेश मन्त्रालयले जारी गरेको विज्ञप्तिमा ओलीसँगको भेटमा मोदीले नेपालसँगको सम्बन्धमा भारतले उच्च प्राथमिकता दिएको उल्लेख गरेका छन् । विज्ञप्तिमा दुई देशबिच अद्वितीय र घनिष्ठ सम्बन्धको समीक्षा भएको उल्लेख छ । ‘दुई नेताहरूले भारत र नेपालबिचको अद्वितीय र घनिष्ठ सम्बन्धको समीक्षा गर्नुभयो । भौतिक र डिजिटल कनेक्टिभिटी, जनता–जनताबिचको सम्बन्ध र ऊर्जाको क्षेत्रमा भएको प्रगतिमा सन्तुष्टि व्यक्त गर्नुभयो,’ विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘हाम्रा दुई देश र जनताबिचको बहुआयामिक साझेदारीलाई अझ गहिरो बनाउने कार्य जारी राख्न उनीहरू सहमत भए ।’

भारतीय विदेश मन्त्रालयले थप भनेको छ, ‘नेपाल भारतको छिमेकी प्रथम नीतिअन्तर्गत प्राथमिकताप्राप्त साझेदार हो । यो बैठकले दुई देशहरूबिच नियमित उच्चस्तरीय आदान–प्रदानको परम्परालाई निरन्तरता दिएको छ ।’प्रधानमन्त्री ओलीले थाइल्यान्डको औपचारिक भ्रमण र बिमस्टेकको शिखर सम्मेलन सफल भएको बताएका छन् । शुक्रबार साँझ नेपाली राजदूतावास अवलोकनका क्रममा ओलीले भ्रमण र शिखर सम्मेलनका क्रममा भएका द्विपक्षीय भेटवार्ताका क्रममा ती मुलुकसँगको सम्बन्ध विस्तारमा थप बल पुगेको बताए । प्रधानमन्त्री ओलीले थाइल्यान्डका प्रधानमन्त्री पेथोङथान शिनावात्रालाई नेपालको औपचारिक भ्रमणको निमन्त्रणा दिएका छन् । 

थाइल्यान्डमा बिमस्टेकको छैटौँ शिखर सम्मेलन शुक्रवार सम्पन्न भएको छ । सम्मेलनमा नेपाल, बंगलादेश, भुटान, भारत, म्यानमार, श्रीलंका र थाइल्याण्डका शीर्ष नेताले सम्बोधन गरे भने सम्मेलनले बिमस्टेक घोषणापत्र जारी गरेको छ बैंकक भिजन २०३० अनुमोदन गरेको छ । बिमस्टेकको अध्यक्षता थाइल्याण्डले बंगलादेशलाई हस्तान्तरण गरेको छ, जसअनुसार अब सातौं सम्मेलन बंगलादेशमा हुनेछ । 

सामाजिक सञ्जालमा ओलीले ‘प्रिय मित्र’ लेखेका छन् भने मोदीले ‘प्रधानमन्त्री ओली’ भनेका छन्
ओलीले फेसबुकमा लेखेका छन्– मेरा प्रिय मित्र, प्रधानमन्त्री श्री नरेन्द्र मोदीजीसँग आत्मीय र सौहार्दपूर्ण भेट भयो । हाम्रो वार्ता अत्यन्त सार्थक र सकारात्मक रह्यो । यस आत्मीय भेटवार्ताप्रति म खुसी व्यक्त गर्दछु । मेरा प्रिय मित्र, प्रधानमन्त्री श्री नरेन्द्र मोदीजीसँग आत्मीय र सौहार्दपूर्ण भेट भयो । हाम्रो वार्ता अत्यन्त सार्थक र सकारात्मक रह्यो । यस आत्मीय भेटवार्ताप्रति म खुसी व्यक्त गर्दछु ।

मोदीले फेसबुकमा लेखेका छन्– बैंककमा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसँगको भेटघाट फलदायी रह्यो । भारतले नेपालसँगको सम्बन्धलाई उच्च प्राथमिकता दिएको छ । हामीले भारत–नेपाल मित्रताका विभिन्न पक्षहरू विशेष गरी ऊर्जा, कनेक्टिभिटी, संस्कृति र डिजिटल प्रविधिजस्ता क्षेत्रहरूमा छलफल गर्‍यौँ । हामीले यस वर्षको बिमस्टेक शिखर सम्मेलनबाट प्राप्त केही प्रमुख सकारात्मक परिणामहरू विशेष गरी विपत् व्यवस्थापन र समुद्री यातायातका क्षेत्रहरूमा पनि कुरा गर्‍यौँ ।