७४ लाख बालबालिकालाई टाइफाइडविरुद्धको खोप

१५ महिनादेखि १५ वर्षसम्मका बालबालिकालाई २४ दिनभित्र खोप लगाउने सरकारको अभियान

१५ महिनादेखि १५ वर्ष उमेरका ७४ लाख बालबालिकालाई टाइफाइडविरुद्धको ‘टाइफाइड कन्जुगेट भ्याक्सिन’ (टिसिभी) लगाउन सुरु गरिएको छ । टाइफाइडविरुद्धको खोप सुरु गर्ने नेपाल दक्षिण एसियामै पहिलो राष्ट्र हो । 

डा. विवेककुमार लाल निर्देशक, परिवार कल्याण महाशाखा
नेपालमा हरेक वर्ष लगभग चार लाख ५० हजारभन्दा बढी टाइफाइडबाट संक्रमित हुन्छन् । तथ्यांक हेर्दा पनि खानेकुराबाट हुने रोगमध्ये टाइफाइड तेस्रो नम्बरमा पर्छ । संसारमा वार्षिक दुई करोडभन्दा बढी टाइफाइडबाट प्रभावित हुने गरेका छन् । जसमध्ये एक लाख ६१ हजारको हाराहारीमा संक्रमणका कारण मृत्यु हुने गरेको तथ्यांक छ ।

बिहीबार जमलस्थित दरबार स्कुलमा स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले आयोजना गरेको कार्यक्रममा प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले स्वास्थ्यकर्मीलाई खोप हस्तान्तरण गर्दै अभियान सुरु गरेका हुन् । बिहीबारै दरबार स्कुलका लक्षित बालबालिकालाई खोप लगाइएको छ । शुक्रबारदेखि देशैभर २४ दिनसम्म खोप कार्यक्रम सञ्चालन हुँदै छ । स्वास्थ्यमन्त्री विरोध खतिवडाले अभियानमा बालबालिकालाई सहभागी गराउन आग्रह गरेका छन् । 

देशभर ५० हजार केन्द्रबाट खोप दिने तयारी छ । विद्यालयमै खोपकेन्द्र राखिएको मन्त्रालयले जनाएको छ । बागमती प्रदेशका एक सय १९ स्थानीय तहमा चार हजारभन्दा बढी विद्यालय नर्स कार्यक्रममा खटिनेछन् । १८ वैशाखसम्म चल्ने अभियानमा बालबालिकालाई एकै चरणमा खोप दिने मन्त्रालयले जनाएको छ । करिब ७४ लाख बालबालिकाले खोप लगाउने आकलन मन्त्रालयको छ । 

‘टाइफाइड कन्जुगेट भ्याक्सिन’ ०.५ एमएल मात्रा मासुमा लगाइन्छ । पानीजन्य रोगबाट हुने टाइफाइड, हैजाजस्ता समस्या हरेक वर्ष बढिरहेका छन् । टाइफाइडबाट हरेक वर्ष धेरै संक्रमित हुने गरेका छन् । एन्टिबायोटिक औषधिको प्रभाव घट्दै गएको समयमा भ्याक्सिनको आवश्यकता बढ्दै गएको विज्ञहरूले बताउँदै आएका छन् । टाइफाइडविरुद्धको भ्याक्सिन सफल परीक्षणसँगै स्वास्थ्य क्षेत्रमा ठूलो उपलब्धि भएको चिकित्सकहरूको भनाइ छ । परिवार कल्याण महाशाखाका अनुसार संसारमा वार्षिक दुई करोडभन्दा बढी टाइफाइडबाट प्रभावित हुने गरेका छन् । जसमध्ये एक लाख ६१ हजारको हाराहारीमा संक्रमणका कारण मृत्यु हुने गरेको तथ्यांक छ । 

महाशाखाका अनुसार टाइफाइड संक्रमणबाट मृत्यु हुनेको संख्या न्यून भए पनि संक्रमणदर अत्यधिक छ । टाइफाइड संक्रमणका कारण अस्पतालसम्म पुग्ने संख्यासमेत अत्यधिक रहने भएकाले खोप अनिवार्य भएको महाशाखाका निर्देशक डा. विवेककुमार लालले बताए । ‘नेपालमा हरेक वर्ष लगभग चार लाख ५० हजारभन्दा बढी टाइफाइडबाट संक्रमित हुन्छन् । तथ्यांक हेर्दा पनि खानेकुराबाट हुने रोगमध्ये टाइफाइड तेस्रो नम्बरमा पर्छ,’ उनले भने । स्वास्थ्य सेवा विभागको तथ्यांकअनुसार नेपालमा टाइफाइड संक्रमण सामान्यभन्दा १० गुणा बढी छ । देशभर प्रत्येक एक लाख जनसंख्यामध्ये एक हजार २६ जना टाइफाइडबाट प्रभावित हुने गरेको तथ्यांक छ ।