- वि.सं Invalid date format
तराई–मधेशको ठुलो दल बन्ने
२०७९ को निर्वाचनबाट उदाएका जनमत पार्टी र नागरिक उन्मुक्ति पार्टीबिच बुधबार पार्टी एकता घोषणा हुँदै छ । काठमाडौंस्थित प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा आयोजना हुने औपचारिक कार्यक्रममा एकीकृत पार्टी ‘नागरिक जनमत पार्टी’को घोषणा गरिनेछ ।
एकीकृत पार्टीमा जनमत पार्टीका ६ र नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका चार गरी कुल १० सांसद रहनेछन् । यो एकतापछि नागरिक जनमत पार्टी तराई–मधेश क्षेत्रको सबैभन्दा ठुलो दलका रूपमा स्थापित हुनेछ । हाल जसपा नेपाल पाँच सिटमा खुम्चिएको छ भने विभाजित समूह जसपासँग सात सांसद छन् । लोसपाका भने चार सांसद छन् ।
नयाँ पार्टीमा नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका संरक्षक रेशम चौधरी संरक्षक नै रहनेछन् । जनमत पार्टीका अध्यक्ष सिके राउत कार्यकारी अध्यक्ष र नागरिक उन्मुक्ति पार्टीकी अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठ सहअध्यक्ष हुनेछिन् । पहिलो वरीयतामा चौधरी, दोस्रो वरीयतामा राउत र तेस्रो वरीयतामा श्रेष्ठ हुनेछन् । चुनाव चिह्न उन्मुक्ति पार्टीको ढकिया हुनेछ ।
जनमतसँग विचार र भावना मिलेकाले एकताको निर्णय गरेको श्रेष्ठले बताइन् । ‘थरुहट, थारुवानको मुद्दा उठाएका छौँ । जनमतले मधेशी समुदायको मुद्दा उठाएको छ । हाम्रो मुद्दा मिल्छ । विचार, भावना मिलेकाले एकताको निर्णय गरेका हौँ,’ उनले नयाँ पत्रिकासँग भनिन् ।
बाँकी संरचनाबारे पार्टी एकतापछिको पहिलो बैठकले निर्णय गर्ने भएको छ । घोषणा सभापछि आगामी रणनीतिबारे छलफल हुने उनले बताइन् । चुनावको वेलामा पनि नागरिक उन्मुक्ति र जनमत पार्टीको बिचमा चुनावी तालमेलबारे छलफल भएको थियो । तर, तालमेल भने भएको थिएन ।
एकतापछि मधेश र थरुहट क्षेत्रमा बलियो शक्ति बन्ने नेताहरूको दाबी छ । जनमत पार्टीका वरिष्ठ उपाध्यक्ष अब्दुल खानले एकतापछि पार्टी थप सशक्त हुने बताए । ‘तराई–मधेशका जनताको मागअनुसार एकता गर्दै छौँ । पहिचानसहितको अग्रगामी परिवर्तनको एजेन्डा अगाडि बढाउन परिवर्तनकारी शक्ति एक भएपछि काम गर्न सजिलो हुन्छ । जनतामा उत्साह पनि आउँछ,’ उनले भने ।
उन्मुक्तिका संरक्षक चौधरी र जनमतका अध्यक्ष राउतले एकताबारे निरन्तर छलफल गरेका थिए । उन्मुक्तिकी अध्यक्ष श्रेष्ठले पनि जनमतका नेताहरूसँग केही चरण छलफल गरेकी थिइन् । सुरुमा श्रेष्ठ एकताप्रति सकारात्मक नभए पनि छलफल गर्दै जाँदा उनी एकतामा सहमत भएकी थिइन् ।
नागरिक उन्मुक्ति पार्टीले केही समयअघि अशोक राई नेतृत्वको जसपासँग पनि एकताबारे छलफल चलाएको थियो । उन्मुक्तिकी अध्यक्ष श्रेष्ठ र जसपाका संघीय परिषद् अध्यक्ष राजेन्द्र श्रेष्ठबिच केही चरण छलफलसमेत भएको थियो । तर, पछिल्लो समय जसपासँग एकताको छलफल रोकिएको छ ।
रेशम चौधरीले जेलबाटै पार्टी गठन गरेर श्रीमती रञ्जिता श्रेष्ठलाई अध्यक्ष बनाएका थिए । ‘राजबन्दी मुक्ति’को एजेन्डा लिएर निर्वाचनमा गएको उन्मुक्ति पार्टीले प्रत्यक्षमा श्रेष्ठसहित चार सिट जितेको थियो । समानुपातिकमा भने आवश्यक मतसंख्या पु¥याउन नसक्दा राष्ट्रिय पार्टी हुन सकेको थिएन ।
जनमत पार्टीबाट अध्यक्ष सिके राउत जसपा नेपालका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवलाई पराजित गर्दै निर्वाचित भएका थिए । समानुपातिकबाट पाँच सांसदसहित जनमत पार्टी राष्ट्रिय दल बनेको हो । राष्ट्रिय दल बन्न प्रत्यक्षतर्फ न्यूनतम एक सांसद र समानुपातिकतर्फ तीन प्रतिशत थ्रेसहोल्ड कटाउनुपर्ने व्यवस्था छ ।
जनमतबाट प्रत्यक्षमा सप्तरी– २ बाट राउत प्रतिनिधिसभा सदस्य छन् । यस्तै, नागरिक उन्मुक्तिबाट प्रत्यक्षतर्फ कैलाली– १ बाट रञ्जिता श्रेष्ठ, कैलाली– २ बाट अरुनकुमार चौधरी, कैलाली– ३ बाट गंगाराम चौधरी र बर्दिया– २ लालवीर चौधरी प्रतिनिधिसभा सदस्य छन् ।
प्रदेशतर्फ जनमतका मधेशमा १३ र लुम्बिनीमा तीन गरी १६ सांसद छन् । नागरिक उन्मुक्तिका सुदूरपश्चिममा सात, लुम्बिनीमा चार र मधेशमा एक गरी १२ सांसद छन् ।
विश्लेषक चन्द्रकिशोर यी दुई पार्टीको एकताले तराई–मधेशका मानिसहरू उत्सुक रहेको बताउँछन् । ‘मधेश आश्रित जुनसुकै दलको नेतृत्वमा अहंकार र आन्तरिक लोकतन्त्रमा कमी देखिएको छ । भुइँमान्छेका समस्याप्रति उनीहरू चिन्तित देखिँदैनन् । जनमत पार्टी र नागरिक उन्मुक्ति पार्टीको एकताको समाचारले मानिस उत्साहित होइन, उत्सुक भएका छन्,’ उनले भने ।
यस्तै, एकीकृत पार्टीलाई एजेन्डामा काम गर्ने चुनौती रहने उनको बुझाइ छ । ‘यी दलले संघीय संसद्मा कस्तो भूमिका निर्वाह गरेका छन् । मधेशमा सरकारको नेतृत्व गरिरहेको नागरिकले त्यहाँ कस्तो भूमिका खेल्यो भन्ने जनताले हेरिरहेका छन्,’ उनी भन्छन्, ‘जनमतले मधेशका मुद्दा कति उठायो र नागरिकले थारूको प्रतिनिधित्व कति गरायो भन्ने प्रश्न सँगसँगै आउँछ । ठुलो शक्तिको रूपमा उभ्याउँछौँ भन्ने नेताहरूको सपना छ । तर, कामको आधारमा जनताले मूल्यांकन गर्छन् ।’
