मुख्य समाचार प्रिन्ट संस्करण

ज्यान मार्ने धम्की आउन थालेपछि पीडित दलित परिवार गाउँबाटै विस्थापित

दोलखा गैरागाउँका सञ्जीव सार्की मृत्यु प्रकरण 

कर्तव्य ज्यान तथा हातहतियार खरखजाना मुद्दाका प्रतिवादीलाई धरौटीमा छाड्ने अदालतको आदेशपछि पीडित परिवारले गाउँ छाडेको छ । पीडक परिवारले मानसिक यातनासँगै ज्यान मार्नेसम्मको धम्की दिन थालेको भन्दै पीडित दोलखाको तामाकोशी गाउँपालिका– २ गैरागाउँका विनिता सार्कीको परिवार गाउँबाटै विस्थापित भएको हो । 

गाउँमा बस्न असुरक्षित भएपछि विनिता २३ वर्षीय बुहारी सपना सार्कीसहित काठमाडौंको बालाजु बस्दै आएकी छिन् । उनका श्रीमान् छत्रबहादुर सार्की भने गाउँ छाडेर ससुराली बस्छन् । गत १६ मंसिरमा बन्दुकको गोली लागेर विनिताका छोरा २१ वर्षीय सञ्जीव सार्कीको मृत्यु भएको थियो । घटनामा जोडिएका तामाकोशी गाउँपालिका– ३ गैराघरटोलका २२ वर्षीय माधव पोखरेल, धोक्रेजारी गाउँका ४५ वर्षीय सञ्जीव पोखरेल, तामाकोशी गाउँपालिका– २ अमरटोलका २५ वर्षीय अविदित कार्की र तामाकोशी गाउँपालिका– ३ ढुंगेबारीका २० वर्षीय रचेश मुग्रातीलाई जिल्ला अदालत दोलखाले गत १२ पुसमा पुर्पक्षका लागि कारागार चलान गरेको थियो । तर, उच्च अदालत पाटनले गत २५ माघमा धरौटीमा छाड्ने आदेश सुनायो । सोही दिनदेखि विनिताको परिवारले गाउँ छाडेको हो । ‘गोली प्रहारबाट छोराको मृत्यु भयो । जिल्ला अदालतले घटनामा संलग्नलाई पुर्पक्षका लागि जेल पठाएको थियो । तर, उच्चले जिल्लाको आदेश उल्ट्याएर धरौटीमा छाड्यो । हामी गाउँमा असुरक्षित भयौँ । ज्यान मार्नेसम्मको धम्की आयो । अभियुक्त र उनका परिवारबाट सामाजिक दुर्व्यवहार भए । गाउँमा बस्ने नसकेपछि गाउँ छाड्यौँ,’ मृतक सञ्जीवकी आमा विनिताले भनिन् ।

विनिताका अनुसार कारागारबाट छुटेपछि प्रतिवादीका परिवारले गाउँमा भोजभतेर लगाएका थिए । खुसियाली मनाउँदै नाचगान गरे । सोही दिनदेखि प्रतिवादी र उनीहरूको परिवारका सदस्यले पीडित परिवारलाई मनोवैज्ञानिक त्रास दिन सुरु गरेका थिए । यसका लागि उनीहरू पीडितको घरनजिक जान्थे । घरको चियोचर्चो गर्थे । स्थानीयसँग पीडित परिवारबारे सोधीखोजी गर्थे । ‘तिमीहरूले केही गर्न सक्दैनौँ’ भन्दै स्थानीयमार्फत मनोवैज्ञानिक धम्की दिने गरेको सार्की परिवारको भनाइ छ । गतिविधि नियमित हुन थालेपछि सार्की परिवार गाउँ छाड्ने निष्कर्षमा पुगेको हो ।

‘गोली प्रहारबाट श्रीमान्को मृत्यु भयो । पुर्पक्षका लागि जेलमा रहेकाहरू धरौटीमा छुटे । गाउँ आएर उनीहरूले भोजभतेर मात्रै गरेनन्, हामीलाई अनेक खालका ‘टर्चर’ दिए । घरमा आएर चियोचर्चो गर्न थाले । स्थानीयमार्फत ज्यान मार्ने धम्की दिए । हामी आफ्नै घरमा असुरक्षित भयौँ । त्यसपछि गाउँ छाडेर काठमाडौं आयौँ,’ मृतक सञ्जीवकी श्रीमती सपनाले भनिन् ।

सपनाका अनुसार प्रतिवादीहरूको मानसिक ‘टर्चर’कै कारण ससुरा छत्रबहादुर ‘डिप्रेसन’मा पुगेका छन् । मनोत्रासका कारण उनी काठमाडौं आउन सकेका छैनन् । घरमा बस्न असुरक्षित भएपछि उनी स्थानीय बजारछेउमा बनाइएको छाप्रोमा बस्दै आएका थिए । तर, प्रतिवादीहरूको ‘टर्चर’ त्यहाँ पनि रोकिएन । अहिले उनी ससुरालीको शरणमा छन् । ‘घरमा बस्न सक्ने अवस्था भएन । बुबालाई काठमाडौं जाउँ भन्यौँ, तर मान्नुभएन । गाउँकै सानो सहरछेउमा छाप्रो हाल्नुभयो । त्यहीँ बस्न थाल्नुभयो । तर, प्रतिवादीको ‘टर्चर’ त्यहाँ पनि रोकिएन । अहिले उहाँ ससुराली गएर बस्नुभएको छ । उहाँ अहिले ‘डिप्रेसन’मा पुग्नुभएको छ,’ सपनाले भनिन् ।

उच्च अदालत पाटनका न्यायाधीश श्यामजी प्रधान र कृष्णराम कोइरालाको संयुक्त इजलासले कर्तव्य ज्यान तथा हातहतियार खरखजाना मुद्दामा पुर्पक्षका लागि जेलमा रहेका प्रतिवादी माधव, सञ्जीव, अविदित र रचेशलाई धरौटीमा छाड्ने आदेश गरेको थियो । उच्चले सञ्जीवविरुद्ध पाँच लाख र अन्य तीन प्रतिवादीविरुद्ध जनही तीन–तीन लाख रुपैयाँ धरौटी माग गरेको थियो । पीडित परिवार आर्थिक रूपले विपन्न छन् । उनीहरूको स्थायी आर्थिक स्रोत छैन । खेती–किसानका लागि गाउँमा जग्गाजमिन पनि छैन । आफन्तको शरणमा रहेका उनीहरूलाई अहिले छाक टार्ने समस्या छ । ‘आर्थिक स्रोत गतिलो छैन । काठमाडौंमा आफन्तको शरणमा छौँ । बिहान–बेलुकाको छाक टार्न मुस्किल भयो । त्यहीमाथि कानुनी परामर्शमा धाइरहनुपर्छ । आउजाउ गरिरहनुपर्ने हुन्छ । हामीसँग गाडीभाडासमेत छैन । गाउँमै बस्ने अवस्था भएको भए यो समस्या आउने थिएन,’ सपनाले भनिन् ।

तर प्रतिवादी पक्षले भने पीडित परिवारलाई कुनै धम्की नदिएको दाबी गरेको छ । प्रतिवादी सञ्जीव पोखरेलका भाइ सन्तोषले आफूहरूले कुनै धम्की नदिएको बताए । ‘पहिलो कुरा त सञ्जीव सार्कीलाई कसैले गोली प्रहार गरेको होइन । आफैँले बोकेको बन्दुक पड्किएर उनको मृत्यु भएको हो । यो तथ्यलाई पोलिग्राफ रिपोर्टले पनि पुष्टि गरेको छ । यद्यपि, घटनाप्रति हामी दुःखी छौँ । घटनाका सम्बन्धमा जिल्ला अदालत दोलखाले दाइ सञ्जीवसहित माधव पोखरेल, अविदित कार्की र रचेश मुग्रातीलाई पुर्पक्षका लागि कारागार चलान गर्‍यो । तर, उच्च अदालत पाटनले भने चारैजनालाई धरौटीमा छाड्ने आदेश गर्‍यो,’ उनले भने, ‘मृतकका परिवार उच्चको आदेशविरुद्ध सर्वोच्च पुगेछ । सर्वोच्चले पनि उच्चकै आदेश सदर गर्‍यो । अहिले सञ्जीव ठेक्कापट्टाको सिलसिलामा जिल्लाबाहिर छन् । माधव, अविदित र रचेश काठमाडौंतिरै बस्छन् । यो अवस्थामा उनीहरूले पीडितलाई धम्की दिएजस्तो लाग्दैन ।’

प्रहरी प्रतिवेदन भन्छ– पूर्वयोजनाअनुसार सञ्जीवको हत्या भयो
गत १६ मंसिर बिहान माधव पोखरेल सञ्जीव सार्कीलाई लिन घरमै आए । उनले जान इन्कार गरे । माधव गालीगलौजमा उत्रिएपछि कपाल काट्ने बहाना बनाएर सञ्जीव मामाघरतर्फ लागे । माधवले उनलाई पछ्याए । कपाल काट्ने ठाउँमा पुगेपछि उनले धम्क्याए । त्यसपछि सञ्जीव माधवसँग जान बाध्य भए । माधवका छिमेकी दाइ सञ्जीव पोखरेलले आफ्नो भरुवा बन्दुक मतानमा लुकाइराखेका थिए । सञ्जीव पोखरेलले मृतक सञ्जीवका बुबा छत्रबहादुर सार्कीलाई बन्दुक घरमा ल्याउन भने । छत्रबहादुरले इन्कार गरे । तर, निकै कर गरेपछि छत्रबहादुर बन्दुक बोकेर सञ्जीवकहाँ पुगे । बन्दुक ल्याएको सूचना दिए । छत्रबहादुर बन्दुक बोकेर बोलेरोनजिक गए, बन्दुक दिए र घर फर्किए । 

बोलेरोभित्र माधव र मृतक सञ्जीव पहिले नै पुगिसकेका थिए । त्यसबाहेक अविदित कार्की, रचेश मुग्राती र अन्य दुई नाबालक बोलेरोभित्रै थिए । उनीहरूबीच सिकार खेल्न जाने सहमति भयो । बोलेरोमा सवार सातैजना तामाकोशी गाउँपालिका– ३ गोगनडाँडास्थित जंगलमा सिकार गर्न हिँडे । सो क्रममा करिब ८ बजे जंगलमा लोड गरिएको भरुवा बन्दुक पड्कियो । बन्दुकको छरुवा सञ्जीवको छातीमा लाग्यो । उनी जंगलमै ढले । उनलाई उपचार गर्न तत्काल स्थानीय अस्पताल लगियो । अस्पतालमा घरको छतबाट लडेर घाइते भएको भनियो । मृतकका परिवारलाई पनि लडेर घाइते भएको भनियो । त्यसवेलासम्म सञ्जीवको मृत्यु भइसकेको थियो । सञ्जीव पोखरेलसहितको टोलीले सञ्जीवको शरीर बोलेरोमा राख्यो । मृतकका परिवार बोलाए, तर घटनाबारे कुनै जानकारी दिएनन् । रातभर झुलाउँदै बल्लतल्ल बोलेरो सदरमुकामस्थित पशुपति चौलागार्ईं स्मृति अस्पताल पुर्‍याए । घटनामा संलग्न सबै फरार भए । प्रहरी अस्पताल आइपुग्यो । जब पीडित परिवारले घटनाको यथार्थ बुझे, उनीहरू छाँगाबाट खसेझैँ भए । 

प्रहरीको अनुसन्धानमा भने पूर्वयोजनाअनुसार सञ्जीवको गोली प्रहारबाट हत्या गरिएको उल्लेख छ । जसमा २२ वर्षीय माधव, ४५ वर्षीय सञ्जीव, २५ वर्षीय अविदित, २० वर्षीय रचेश र अन्य दुई नाबालक संलग्न थिए । ‘परिस्थितिजन्य प्रमाणबाट १६ मंसिर राति ८ बजे तामाकोशी गाउँपालिका– ३ जमबोटेस्थित जंगलमा माधव, सञ्जीव, अविदित, रचेश र अन्य दुई नाबालक पूर्वयोजनाअनुसार कालिज मार्ने बहानामा सञ्जीव सार्कीलाई लगी अवैध रूपमा भरुवा बन्दुक प्रहार गरी कर्तव्य गरी मारेको वारदात सप्रमाण पुष्टि हुन आयो,’ प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । प्रहरीले पेस गरेको सोही मुचुल्का प्रतिवेदनलाई आधार मानेर जिल्ला अदालत दोलखाका न्यायाधीश डिल्लीरत्न श्रेष्ठको एकल इजलासले घटनमा संलग्नमध्ये माधव, सञ्जीव, अविदित, रचेशलाई पुर्पक्षका लागि जेल र दुई नाबालकलाई हाजिर जमानीमा छाड्ने आदेश गर्‍यो । तर, उच्च अदालतले उनीहरूलाई धरौटीमा छाड्ने आदेश दियो ।