प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले संसद्मा विश्वासको मत लिनुभन्दा अगाडि सत्ता र विपक्षी गठबन्धनबीच रिक्त राष्ट्रिय सभा अध्यक्ष पदको निर्वाचनमा शक्ति परीक्षण हुने भएको छ । मंगलबार निर्वाचन सकिएपछि विश्वासको मत लिने प्रधानमन्त्रीको तयारी छ ।
औपचारिक रूपमा सरकारले विश्वासको मत लिनेबारे संसद् सचिवालयलाई केही जानकारी गराएको छैन । बुधबार प्रतिनिधिसभा बैठक बस्दै छ । राष्ट्रिय सभा निर्वाचनलगत्तै विश्वासको मत लिने सत्तागठबन्धन दलहरूको गृहकार्य छ । सत्तागठबन्धनमा रहेका दलहरूसँग राष्ट्रिय सभामा सुविधाजनक बहुमत छ ।
माओवादी प्रमुख सचेतक हितराज पाण्डेले विश्वासको मत लिनेबारे प्रधानमन्त्रीले निर्णय लिने बताए । ‘विश्वासको मत सरकारले लिने हो, सरकारले नै निर्णय गर्छ । प्रतिनिधिसभाको बैठक ३० गते छ । प्रधानमन्त्रीले गठबन्धन दलहरूसँग छलफल गरेर आइतबारसम्म विश्वासको मत लिने दिन टुंग्याउनुहुन्छ । जुन दिन विश्वासको मत लिनुहुन्छ, त्यो दिन ह्विप लगाउने निर्णय दलले गरेको छ,’ उनले भने ।
नयाँ गठबन्धनबीच राष्ट्रिय सभा अध्यक्षमा माओवादी र उपाध्यक्ष एमालेले पाउने सहमति छ । कांग्रेसले पनि अध्यक्ष आफूले राखेर उपाध्यक्षमा विपक्षी गठबन्धनमा सहभागी हुने दललाई दिने गरी तयारी थालेको छ । समीकरण फेरबदलबाट प्रमुख प्रतिपक्षी बनेको कांग्रेसले पनि सत्तागठबन्धनको उम्मेदवारसँग प्रतिस्पर्धा गर्ने भएको हो । यद्यपि, शनिबार रातिसम्म कसैले पनि उम्मेदवार टुंग्याएका छैनन् ।
निवर्तमान अध्यक्ष गणेशप्रसाद तिमिल्सिना ६ वर्षे कार्यकाल पूरा गरी बिदा भएसँगै रिक्त पदमा २९ फागुनमा निर्वाचन हुँदै छ । संसद् सचिवालयले आइतबार निर्वाचनको कार्यक्रम घोषणा हुने जनाएको छ । राष्ट्रिय सभाले पारित गरेको क्यालेन्डरअनुसार उम्मेदवार मनोनयन सोमबार हुनेछ, सम्बन्धित दलले उम्मेदवारलाई निर्वाचित गरियोस् भनेर प्रस्ताव दर्ता गराउनुपर्नेछ । मंगलबार बस्ने राष्ट्रिय सभा बैठकमा मतविभाजनबाट निर्वाचन हुनेछ ।
एक मात्र उम्मेदवारी परेमा निर्विरोध निर्वाचित भएको घोषणा गरिनेछ । राष्ट्रिय सभा नियमावलीअनुसार रिक्त भएको १५ दिनभित्र अध्यक्ष निर्वाचित भइसक्नुपर्छ । पाँचदलीय नयाँ गठबन्धनमा भएको सहमतिअनुसार अध्यक्ष पद पाएको माओवादीबाट तीनजना आकांक्षी छन् । संसद्को अबको बैठक ३० फागुनमा बस्दै छ ।
राष्ट्रिय सभामा दुई र प्रतिनिधिसभामा एक समिति सभापति पद रिक्त भएको छ । राष्ट्रिय सभातर्फ एमालेको नेतृत्व रहेको राष्ट्रिय सरोकार तथा समन्वय समिति र कांग्रेसले सम्हालेको दिगो विकास तथा सुशासन समितिका सभापतिको पदावधि २० फागुनमा सकिएर रिक्त, छ । यसैगरी, एकीकृत समाजवादीले सम्हालेको प्रतिनिधिसभाको शिक्षा, स्वास्थ्य तथा सूचना प्रविधि समिति सभापति भानुभक्त जोशी संघीय मामिला तथा सामान्य प्रशासनमन्त्री बनेपछि रिक्त छ ।
यसैगरी, प्रमुख प्रतिपक्षीको हैसियतमा एमालेले सम्हालेको सार्वजनिक लेखा समितिको सभापति अब प्रमुख प्रतिपक्षी भएको कांग्रेसले पाउनुपर्नेछ । एमालेबाट सभापति ऋषिकेश पोखरेलले छाडेपछि यहाँ कांग्रेसबाट सभापति आउनेछन् ।नियमावलीअनुसार सभापतिको निर्वाचन सभामुख र अध्यक्षले तोकेको दिन हुने व्यवस्था छ । संसद् सचिवालयका प्रवक्ता एकराम गिरीका अनुसार सभापतिको निर्वाचन मिति चैत महिनाको क्यालेन्डरमा समावेश गरिनेछ ।
अहिलेको टिमले सकारात्मक रिजल्ट दिन्छ : प्रधानमन्त्री
नयाँ गठबन्धन बनेपछि संसद्को कार्यतालिका केही प्रभावित भए पनि अब दु्रतगतिमा अगाडि बढाउने उनले बताएका छन् । मन्त्रिपरिषद्को नयाँ टिमले सकारात्मक परिणाम निकाल्ने विश्वास उनले लिएका छन् । ‘नयाँ सहकार्यका बारेमा संसद्मा मैले जे विषय राखेँ, त्यो नै मुख्य विषय हो । अहिलेको सहकार्य ठीक छ । सुशासन, समृद्धि र सामाजिक न्यायका लागि गठबन्धन परिवर्तन गर्नुपरेको हो । मन्त्रिपरिषद्को अहिलेको टिमले सकारात्मक रिजल्ट दिन्छ,’ प्रधानमन्त्रीको भनाइ उद्धृत गर्दै पाण्डेले भने ।
उनले कांग्रेसले महासमिति बैठकबाट लिएको नीति र सरकारको काममा गरेको सहयोगले पुरानो गठबन्धनमा समस्या भएको उनले दाबी गरे । ‘बजेट कार्यान्वयमा पनि सहयोग भएन । आन्तरिक ऋण उठाऊ, बाह्य ऋण घटाऊभन्दा पनि मानेनन् । हिन्दुराष्ट्रको विषय बैठकमा प्रवेश गरायो । यसले नयाँ ढंगबाट सोच्नुपर्ने अवस्था बन्यो ।’ प्रचण्डको भनाइ उद्धृत गर्दै सांसद राजन दाहालले भने ।
ओली–नेपाल टेलिफोन वार्ता
एमाले अध्यक्ष केपी ओली र एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधवकुमार नेपालबीच टेलिफोन वार्ता भएको छ । शुक्रबार अबेर ओली र नेपालबीच टेलिफोन वार्ता भएको हो । ओलीले नेपाललाई टेलिफोन गरेर अविश्वास मेटाएर अगाडि बढ्न आग्रह गरेका छन् । ‘तपाईं र मेरोबीचको अविश्वास मेटाउनुपर्यो । अविश्वास लामो समयदेखि कायम भएको छ । त्यसलाई विश्वासमा परिणत गर्नुपर्छ ।’ ओलीको प्रस्तावमा नेपाल सकारात्मक भएका छन् ।
नेपालले विश्वासको वातावरण काम र व्यवहारमा चाहेको बताए । ‘विश्वास नै सम्बन्धको आधार हो । विश्वास रहेन भने सम्बन्ध रहँदैन । त्यसकारण, विश्वास काम र व्यवहारबाट हुन्छ । विश्वास कुराबाट हुँदैन ।’ शनिबार आयोजित एक कार्यक्रममा नेपालले भने । राजनीतिमा स्थायी शत्रु र स्थायी मित्र कोही पनि नहुने पनि उनले स्मरण गरे । उनले भने, ‘हामी कसैप्रति आग्रही छैनौँ । आग्रह पार्नुपर्ने छैन । राजनीतिमा स्थायी शत्रु र स्थायी मित्र कोही पनि हुँदैन भनिन्छ ।’ उनले भने ।
अध्यक्षमा जसको चर्चा छ
सत्तागठबन्धन : ३९
माओवादी : १८ । एमाले : १० । एकीकृत समाजवादी : ८ । जसपा : ३
पाँच दलीय नयाँ गठबन्धनले अध्यक्षमा माओवादी उम्मेदवार र उपाध्यक्षमा एमाले उम्मेदवारलाई समर्थन गर्ने निर्णय गरेको छ । माओवादीबाट राष्ट्रिय सभा उपाध्यक्ष रहेकी उर्मिला अर्याल, नारायण दाहाल र हालै लुम्बिनीबाट निर्वाचित झक्कुप्रसाद सुवेदी अध्यक्षका आकांक्षी छन् । शनिबार बसेको संसदीय दलको बैठकमा अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले राष्ट्रिय सभा अध्यक्षको उम्मेदवार आइतबार टुंगो लगाउने बताएका छन् । एमालेलाई राष्ट्रिय सभा उपाध्यक्ष दिने सहमति भएकाले अर्यालले राजीनामा दिनुपर्नेछ ।
विपक्षी : १७
कांग्रेस : १६ । लोसपा : १ ।
माओवादीसँग गठबन्धन कायम हुँदा कृष्णप्रसाद सिटौलालाई अध्यक्ष बनाउने तयारी भए पनि गठबन्धन भत्किएपछि अर्काे पात्र उभ्याएर प्रतिस्पर्धा गर्ने कांग्रेसको तयारी छ । हार्ने अंकगणित रहेकाले उम्मेदवारका लागि कसैको दाबी छैन । त्यसैले कांग्रेसले आनन्द ढुंगाना वा कमला पन्तलाई अगाडि सार्ने सम्भावना छ । तर, उम्मेदवारबारे निर्णय अन्तिम समयमा सभापति शेरबहादुर देउवाले लिनेछन् ।
आज निर्वाचन कार्यक्रम घोषणा
संसद् सचिवालयले आइतबार निर्वाचनको कार्यक्रम घोषणा हुने जनाएको छ । राष्ट्रिय सभाले पारित गरेको क्यालेन्डरअनुसार उम्मेदवार मनोनयन सोमबार हुनेछ, सम्बन्धित दलले उम्मेदवारलाई निर्वाचित गरियोस् भनेर प्रस्ताव दर्ता गराउनुपर्नेछ । मंगलबार बस्ने राष्ट्रिय सभा बैठकमा मतविभाजनबाट निर्वाचन हुनेछ । एक मात्र उम्मेदवारी परेमा निर्विरोध निर्वाचित भएको घोषणा गरिनेछ ।
जनमोर्चा र वामदेव अनिर्णीत, राष्ट्रपतिबाट मनोनीत हुने एक सिट रिक्त
माधव नेपाल भन्छन्– कांग्रेसलाई गाली गर्नुहुन्न
जहरसिंपौवामा शनिबार आयोजित अनेमसंघ समाजवादीको वनभोज कार्यक्रममा माधव नेपालले भने–हामी छलफलमै छौँ । फेरि धोका खाने अवस्था नबनोस् । फेरि एकले–अर्कालाई मूर्ख बनाउने स्थिति नबनोस् । विश्वासको वातावरणमा अगाडि बढ्ने हो ।
अहिले कांग्रेसलाई दोष दिएर, शत्रु बनाएर जाने गल्ती किमार्थ गर्नुहुँदैन । भोलि गएर मिल्न परिहाल्यो भने के गर्नुहुन्छ ? पर्दा त हामीकहाँ आयो त कांग्रेस, अरू पनि आए । स्वाभाविक रूपमा हामीसँग जसको बढी विचार मिल्छ, उसँग मिल्ने हो । कम्युनिस्ट शक्ति मिल्नु हाम्रा लागि खुसी हुन्छ । हाम्रो दायित्वको विषय पनि बन्छ । अपमान सहेर कोही पनि बस्दैन । सम्मानका साथ हाम्रो भूमिका सुनिश्चित गरिसकेपछि हामी आफ्नो तरिकाबाट भूमिका निर्वाह गर्छौैँ ।
विगतको कमजोरीबाट पनि शिक्षा लिनुपर्छ । कमीकमजोरी नदोहोरिने स्थिति बनाउनुपर्छ । एक–अर्काको राय, विचारलाई बुझ्नुपर्छ । र, केही न केही मापदण्ड निर्धारण गर्नुपर्छ । हाम्रो ध्यान सरकार बनाउने खेलभन्दा पनि देश बनाउने, जनताको जीवन राम्रो बनाउने, देशलाई विकासको बाटोमा अगाडि बढाउने, जनताको मन र विश्वास जित्ने, भ्रष्टाचार अन्त्य गर्ने, सुशासन कायम गर्ने तथा जनताका सेवा र सुविधामा समर्पित हुनेमा केन्द्रित हुनुपर्छ । यसै सिलसिलामा मिलेर जाऔँ भन्ने प्रस्ताव आइसकेपछि सकारात्मक रूपमा लियौँ ।