कुनै पनि कर्म गर्नलाई तपाईंको ग्रह–नक्षत्र र राशि अनुकूल हुनुपर्छ वा वास्तुशास्त्रले साथ दिएको हुनुपर्छ । यदि तपाईंले वास्तु मिलाएर घर बनाउनुभएको छ भने कर्म गर्न सहयोग गर्छ । घरको वास्तु मिलेको छैन, तपाईंको ग्रह–नक्षत्र र राशि पनि खराब चलिरहेका छन् भने तपाईंले जति मिहिनेत गरे पनि कार्य सफल हुँदैन । यजुर्वेदको स्थापत्य अध्यायमा वास्तु शिल्पशास्त्रको व्याख्या गरिएको छ ।
अतः वास्तुशास्त्रलाई नै प्राचीन विज्ञान मानिन्छ । भू–धरातलदेखि वायुको बहावसम्मका कुरालाई वास्तुशास्त्रमा ध्यान दिइने भएकाले घर वा कुनै पनि संरचना बनाउँदा यसको अनुशरण गर्न आवश्यक छ । त्यसैले पछिल्लो समय वास्तुशास्त्रलाई महत्व दिन थालिएको छ । तपाईंको ग्रह–दशा अनुकूल नहुँदा पनि वास्तु मिलाएर घर बनाउन सक्यो भने अप्ठ्यारो व्यवधानबाट बच्न सकिन्छ ।
मूलढोका
पूर्वतिर बाटो भएको जग्गामा घर बनाउनु राम्रो मानिन्छ वा घरको मूलगेट पूर्वतिर हुनुपर्छ । सूर्यको किरणबाट सकारात्मक ऊर्जा आउने भएकाले पूर्व दिशा ढोकाका लागि उपयुक्त मानिएको हो । यसबाहेक, उत्तरतिर पनि मूलढोका बनाउन सकिन्छ । कतिपय कुरा भूगोल हेरेरसमेत निर्धारण गरिन्छ ।
सुत्ने कोठा
बालबालिका वा बुद्धि विकास भइरहेका व्यक्तिका लागि पूर्वतिरको कोठा एकदमै शुभ मानिन्छ । श्रीमान्–श्रीमती र घरमूली सुत्ने कोठा जहिल्यै पनि दक्षिण–पश्चिमको दिशामा हुनुपर्छ ।
पूजाकोठा
सकारात्मक ऊर्जाका लागि पूर्व दिशा उचित हुन्छ । त्यसैले पूर्वको कोठा वा कुनामा पूजाकोठा बनाउन सकिन्छ ।
बैठक कोठा
बैठक कोठा सधैँ पूर्वोत्तर (पूर्व–उत्तर) दिशामा हुनुपर्छ । यो खुलेको हुन आवश्यक छ । घरायसी सरसल्लाहदेखि ठुल्ठूला निर्णयसम्म बैठक कोठामा बसेर गरिने भएकाले पूर्वोत्तरको दिशा बैठक कोठाका लागि उपयुक्त हुन्छ ।
पानीको स्रोत
खानेपानीको धारा, ट्यांकी, इनार आदिलाई पनि पूर्वोत्तर दिशामा बनाउन सकिन्छ ।
शौचालय
पूर्व र उत्तर दिशातिरको कुनामा शौचालय बनाउनु उचित हुँदैन । यी दिशामा शौचालय बनाउँदा सूर्यको प्रभावसँगै नकारात्मक तत्व घरमा प्रवेश गर्ने सम्भावना हुन्छ । जसले परिवारको शारीरिकसँगै मानसिक स्वास्थ्यमा समेत असर गर्छ । पूर्व र उत्तर दिशामा शौचालय भएमा त्यो घरका सदस्यको मृत्यु हुने मान्यता छ ।
भान्साघर
पूर्व र दक्षिणको बीचको दिशालाई आग्नेय दिशा भनिन्छ । यो दिशामा भान्साघर बनाउन सकिन्छ । तर, चुलो दक्षिणतिर फर्केको हुनुहुँदैन । त्यस्तै, घरमूलीले कहिल्यै पनि दक्षिणतिर फर्केर खाना खानुहुँदैन । यसबाहेक विद्युतीय वस्तु यस दिशामा राख्न राम्रो मानिन्छ ।
संसारमा भएका पञ्चतत्व
पृथ्वी, जल, तेज, वायु र आकाशको प्रभाव यसरी सही तरिकाले पर्ने गरी बनाइएको घर नै वास्तुशास्त्रअनुसार उत्तम घर हो ।