भारतमा सिमेन्ट र प्लाइउड निर्यात खुला

नेपाली सिमेन्ट र प्लाइउड भारततर्फ निर्यातका लागि अवरोध फुकुवा भएको छ । भारतले नेपाली सिमेन्ट र प्लाइउड उद्योगको ब्युरो अफ इन्डियन स्ट्यान्डर्डस् (बिआइएस) प्रमाणपत्र नवीकरण तथा नयाँ प्रमाणपत्र प्रदान गर्न थालेपछि निर्यातको बाटो खुलेको हो । भारतले बिआइएस नवीकरण तथा नयाँ प्रमाणपत्र प्रदान गर्न ढिलाइ गरिदिँदा ६ महिनादेखि सिमेन्ट र एक महिनादेखि प्लाइउड निर्यातमा अवरोध सिर्जना भइरहेको थियो । भारतमा सिमेन्ट, प्लाइउड, जस्तापाता, सेनेटरी प्याड, जुत्तालगायत वस्तु निर्यातका लागि बिआइएस अनिवार्य छ । 

भैरहवामा सञ्चालित अर्घाखाँची सिमेन्ट र कपिलवस्तुमा सञ्चालित बालाजी सिमेन्टको बिआइएस नवीकरण भएको छ । १० वटा प्लाइउड उद्योगले पनि बिआइएस प्रमाणपत्र प्राप्त गरेको नेपाल प्लाइउड उत्पादक संघका अध्यक्ष होमप्रसाद घिमिरेले बताए । ‘पहिला प्लाइउड निर्यातका लागि बिआइएस अनिवार्य थिएन, यो सुविधा अगस्टसम्म पाउनुपर्ने भए पनि १३ मार्चदेखि प्लाइउड निर्यात रोकियो,’ उनले भने, ‘अब प्लाइउड उद्योगले पनि धमाधम बिआइएस प्रमाणपत्र पाउन थालेका छन्, अहिलेसम्म १० वटाले प्राप्त गरिसकेका छन् ।’ उनका अनुसार ४७ वटा प्लाइउड उद्योगले बिआइएसका लागि आवेदन दिएका छन् । सबैले दुई–तीन महिनाभित्र बिआइएस पाउने उनको विश्वास छ । प्लाइउड निर्यातका लागि बिआइएस अनिवार्य नहुँदा पनि दुई प्लाइउड उद्योगले बिआइएस लिएका थिए । उनले भने, ‘अब बिआइएसबाट प्लाइउड निर्यात सुरु भएको छ ।’

अर्घाखाँची सिमेन्टको ६ महिनादेखि रोकिएको बिआइएस नवीकरण भएको सञ्चालक पशुपति मुरारकाले बताए । ‘२५ सेप्टेम्बर २०२४ मा म्याद सकिनेबित्तिकै बिआइएस नवीकरणका लागि आवेदन दिएका थियौँ, तर बल्ल नवीकरण भएको जानकारी प्राप्त भएको छ,’ उनले भने, ‘हामीले दुई वर्षको म्याद मागेका थियौँ, भारतले एक वर्षको दिएको छ, त्यो पनि जुन दिनदेखि मिति गुज्रियो, त्यही दिनदेखि लागू हुने गरी नवीकरण गरिएको छ ।’

यस हिसाबले अर्घाखाँची सिमेन्टको २५ सेप्टेम्बर २०२५ मा बिआइएसको म्याद सकिने देखिन्छ । बालाजीको पनि एक वर्ष मात्र बिआइएस नवीकरण भएको छ । प्लाइउड उद्योगले पनि एक वर्षका लागि बिआइएस प्रमाणपत्र प्राप्त गरेका हुन् । नेपालबाट अर्घाखाँची र बालाजीसहित पाल्पा, सिजी, सम्राट, सौर्य, सर्वोत्तम सिमेन्ट उद्योगलगायतले निर्यात गर्दै आएका छन् । अरू सिमेन्ट उद्योगहरूको बिआइएस म्याद अझै रहेको बताइएको छ । नेपालबाट असार ०७९ देखि सिमेन्ट निर्यात सुरु भएको थियो । पहिलो आर्थिक वर्ष ०७९÷८० मा करिब ७८ करोड मूल्यबराबरको सिमेन्ट तथा क्लिंकर निर्यात भएको भन्सार विभागको तथ्यांक छ ।