दक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रपतिमाथि ट्रम्पद्वारा ‘नरसंहार’को आरोप

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले बुधबार दक्षिण अफ्रिकी समकक्षी सिरिल रामाफोसालाई एउटा भिडियो प्ले गरेर आक्रमण गरेका छन् । 

भिडियो प्लेमा ट्रम्पले श्वेत मानिसहरूविरुद्ध नरसंहार भइरहेको प्रमाणित गरेको र यसले किसानहरूलाई संयुक्त राज्य अमेरिकामा भाग्न बाध्य बनाइरहेको दाबी गरे । 

यो असाधारण स्टन्टले दक्षिण अफ्रिकी श्वेत किसानहरूलाई उनीहरूको जग्गा छोड्न बाध्य पारिएको र मारिएको ट्रम्पको तर्कका लागि ओभल अफिसको सामान्यतया शान्त कूटनीतिक वातावरणलाई मञ्चमा परिणत गर्‍यो ।

पत्रकारहरूको उपस्थितिमा ट्रम्पले दक्षिण अफ्रिकाका अश्वेत राजनीतिज्ञहरूले श्वेत मानिसहरूको उत्पीडनका लागि आह्वान गरेको भन्दै कर्मचारीहरूलाई चार मिनेटको भिडियो ठुलो स्क्रिनमा राख्न लगाएका थिए । 

‘तपाईंले उनीहरूलाई जमिन लिन अनुमति दिनुहुन्छ र त्यसपछि जब उनीहरूले जमिन लिन्छन् । उनीहरूले श्वेत किसानलाई मार्छन् र जब उनीहरूले सेतो किसानलाई मार्छन्, उनीहरूलाई केही हुँदैन,’ ट्रम्पले भने । 

ट्रम्पले समाचार क्लिपिङहरू पनि देखाए जसले आफ्नो दाबीलाई समर्थन गरेको बताए । यद्यपि, एउटामा वास्तवमा प्रजातान्त्रिक गणतन्त्र कंगाेको तस्बिर थियो । ‘मृत्यु, मृत्यु, मृत्यु । भयानक मृत्यु,’ ट्रम्पले भने।

ट्रम्पको प्रशासनले यस महिनाको सुरुमा ५० भन्दा बढी श्वेत अफ्रिकीलाई शरणार्थी दर्जा प्रदान गरेको छ भने विश्वका अन्य भागहरूबाट शरणार्थीहरू लिन प्रभावकारी रूपमा बन्द गरेको छ ।

तर, दक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रपतिले ट्रम्पको दाबीलाई अस्वीकार गरे। फेब्रुअरीमा युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमर जेलेन्स्कीसँग ट्रम्पले गरेको विवादलाई बेवास्ता गर्दै सुरुमा यो कदमबाट स्तब्ध देखापरेपछि उनी शान्त रहे । 

अप्ठ्यारो कुराकानी 

रंगभेद शासनको ऐतिहासिक असमानता निवारण गर्ने उद्देश्यले जनवरीमा हस्ताक्षर गरिएको जग्गा कब्जा कानुनअन्तर्गत आफ्नो देशले श्वेत किसानहरूबाट जग्गा जफत गरेको कुरा रामाफोसाले अस्वीकार गरे । ‘होइन, होइन, होइन,’ रामाफोसाले जवाफ दिए, ‘कसैले पनि जमिन लिन सक्दैन ।’

उनले दक्षिण अफ्रिकाको कुख्यात उच्च अपराध दरका अधिकांश पीडितहरू अश्वेत हुन् भनी जोड दिए र भिडियोमा रहेका राजनीतिज्ञहरू विपक्षी दलका थिए भने।

दक्षिण अफ्रिकी नेताको भ्रमणलाई ट्रम्प र दक्षिण अफ्रिकामा जन्मेका उनका अर्बपति सहयोगी एलन मस्कले गरेको निराधार नरसंहार दाबीपछि सम्बन्ध सुधार गर्ने अवसरका रूपमा प्रस्तुत गरिएको थियो ।

ओभल अफिसमा समेत रहेका मस्क ‘श्वेत नरसंहार’ दाबीहरूका मुख्य चालक भएका छन् । 

रामाफोसा गल्फप्रिय अमेरिकी राष्ट्रपतिलाई मनाउने प्रयासमा दक्षिण अफ्रिकाका दुई शीर्ष गल्फर अर्नी एल्स र रेटिफ गुसेनसँग ह्वाइट हाउस पुगेका थिए ।

‘हामी मूलतः संयुक्त राज्य अमेरिका र दक्षिण अफ्रिकाबिचको सम्बन्धलाई पुनर्स्थापित गर्न यहाँ आएका छौँ,’ रामाफोसाले भने । 

तर, रामाफोसाले भिडियो चलिरहँदा बारम्बार बोल्न खोजिरहँदा ट्रम्पले उनलाई बोल्न दिएनन् । ‘यो कहाँ छ ?’ दक्षिण अफ्रिकी राष्ट्रपतिले आफ्नो सिटमा अनौठो ढंगले फेरबदल गर्दा भने ।

भिडियोमा उग्र वामपन्थी विपक्षी सांसद जुलियस मालेमालाई ‘बोअरलाई मार, किसानलाई मार’ गाएको देखाइएको थियो । यो रंगभेदी युगको श्वेत–अल्पसंख्यक शासनविरुद्धको लडाइँको समयको कुख्यात नारा हो ।

भिडियो दक्षिण अफ्रिकामा भएको एक प्रदर्शनका तस्बिरहरूसँग समाप्त भयो जहाँ मारिएका किसानहरूको प्रतिनिधित्व गर्न ग्रामीण सडकको छेउमा सेता क्रसहरू राखिएका थिए, तर ट्रम्पले गलत रूपमा उनीहरूका चिहानहरू देखाएको भने ।

 गल्फ कूटनीति 

एक विन्दुमा रामाफोसाले उनीहरूसँग ‘यसबारे धेरै शान्तिपूर्वक कुरा गर्न’ आग्रह गरे । ‘हामीलाई नेल्सन मण्डेलाले सिकाउनुभएको थियो कि जहिले पनि समस्याहरू हुन्छन्, मानिसहरूले टेबुलको वरिपरि बसेर तिनीहरूबारे कुरा गर्नुपर्छ,’ उनले भने । 

दुई च्याम्पियन गल्फरहरूले पनि ट्रम्पले उनीहरूलाई बोल्न आग्रह गरेपछि स्थितिलाई शान्त पार्न खोजेका थिए । ‘हामी हाम्रो देशमा सबै कुरा राम्रो भएको हेर्न चाहन्छौँ । यही मुख्य कुरा हो,’ चारपटकको प्रमुख विजेता एल्सले भने ।

दक्षिण अफ्रिकी नेताले पछि यो ‘ठुलो सफलता’ भएको र नोभेम्बरमा जोहानेसबर्गमा हुने जी–२० शिखर सम्मेलनमा ट्रम्पले भाग लिने अपेक्षा गरेको भन्दै बैठकमा साहसी अनुहार राख्ने प्रयास गरे । उनले भिडियोका बाबजुद श्वेतहरूविरुद्ध नरसंहार भएको छ भन्ने कुरामा ट्रम्प पूर्ण रूपमा विश्वास गर्नुहुन्न पनि भने । 

‘अन्त्यमा, मेरो मतलब, म विश्वास गर्दछु कि यी सबै कुरामा उहाँको मनमा यो शंका र अविश्वास छ,’ रामाफोसाले पत्रकारहरूलाई भने । अमेरिकी राष्ट्रपतिले आफ्नो दोस्रो कार्यकाल सुरु गरेदेखि नै ट्रम्प प्रशासनले दक्षिण अफ्रिकालाई निशाना बनाएको छ ।

ट्रम्प प्रशासनले अन्तर्राष्ट्रिय न्यायालयमा गाजामा इजरायलले नरसंहार गरेको आरोप लगाउने दक्षिण अफ्रिकाको मुद्दाको आलोचना गरेको छ, विदेशी सहायता कटौती गरेको छ, ३१ प्रतिशत भन्सार शुल्क घोषणा गरेको छ र ट्रम्पको मेक अमेरिका ग्रेट अगेन (एमएजिए) आन्दोलनको आलोचना गरेपछि प्रिटोरियाका राजदूतलाई निष्कासित गरेको छ ।