
ग्रामीण पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि ओखलढुंगाको थोलेदेम्बा डाँडामा गल्फ महोत्सव हुने भएको छ । नेपालका सात अग्ला डाँडामध्येको एक तीन हजार ३५० मिटर उचाइमा रहेको जिल्लाकै अग्लो भाग देम्बाडाँडामा यस क्षेत्रको पर्यटन विकास गर्ने उद्देश्यले राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय खेलाडीले भाग लिने गरी गल्फ महोत्सव सञ्चालन गरिने भएको हो ।
नयाँ वर्षको अवसरमा वैशाख १ र २ गते हुने गल्फ महोत्सव सञ्चालन हुँदै छ । नेपाल सरकारले सूचीकृत गरेको यस गन्तव्यमध्येको एक देम्बाडाँडा र समग्र जिल्लाकै पर्यटन विकाससँग जोडेर गाउँपलिकाले महोत्सव आयोजना गर्न लागेको खिजीदेम्बा गाउँपालिका अध्यक्ष गम्बु शेर्पाले बताए ।
अध्यक्ष शेर्पाका अनुसार महोत्सवको अवसरमा आयोजना हुने गल्फ प्रतियोगितामा अमेरिका, बेलायत, क्यानडा, कोरिया र भुटानलगायतका ६ देशका र नेपालका पनि विभिन्न जिल्लाबाट खेलाडी सहभागी हुनेछन् । ‘म निर्वाचित भएदेखि नै पालिकाको समग्र विकासका लागि विभिन्न सम्भावना खोजी गर्दा खिजीदेम्बाको पर्यटनबाट पनि पालिकासँगै जिल्ला र देशलाई नै आर्थिक रूपमा सहयोग पुग्ने निचोडमा पुगेकाले पर्यटनको पूरै प्याकेजलाई बल पुग्ने गरी पालिकाले गल्फका लागि पूर्वाधार विकास गरेर प्रतियोगितासहितको महोत्सव आयोजना गरेको हो ।’ अध्यक्ष शेर्पाले नयाँपत्रिकासँग भने, ‘पहिलो वर्ष नै ६ देशका विदेशी र नेपालका ख्यातिप्राप्त खेलाडीहरूले प्रतियोगितामा सहभागिता जनाउने सुनिश्चित भइसकेको छ । पर्यटन विकासमा जिल्लामै प्रचुर सम्भावना भएको खिजीदेम्बाले सम्भावना चुम्दै विश्वभरका पर्यटक तान्ने लक्ष्य राखेको छ ।’
हरेक नयाँ वर्षमा देम्बामा गल्फ महोत्सव गर्ने नीतिगत निर्णय गरेको खिजीदेम्बाले महोत्सवका लागि यस वर्ष १० लाख बजेट विनियोजन गरेको छ । पालिकाले केही समयअघि गल्फ प्रतियोगिता सञ्चालनका लागि विज्ञद्वारा सम्भाव्यता अध्ययन गरेको थियो ।
खिजीदेम्बा गाउँपालिकामा पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि एक महिनाअघि तीनदिने जातीय पहिचानसहितको सांस्कृतिक महोत्सव सञ्चालन गरिएको थियो । विभिन्न चारवटा पर्यटन रुट निर्माण, ट्रेक एन्ड गल्फ अवधारणा, अल्ट्रा रेस म्याराथन, साइक्लिङ प्रतियोगिता आयोजना र रक क्लाइम्बिङसमेतकाे पूर्वाधार विकास गरिएको छ । साहसिक खेलका लागि पूर्वाधार विकासपछि प्रतियोगिताहरू आयोजना गर्ने र पर्यटकीय क्षेत्रको प्रचारप्रसार गर्दै आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक भित्र्याउने पालिकाको योजना छ ।
नयाँ वर्षको दुई दिन हुने महोत्सवमा करिब पाँच हजारभन्दा बढी मानिसले देम्बाडाँडा अवलोकन गर्ने आयोगकको अनुमान गरिएको छ । गल्फ प्रतियोगितासहित राष्ट्रिय चर्चित कलाकार रोज मोक्तान, मिंमा शेर्पा, राज राई, इन्द्र गुरुङलगायतका कलाकारले प्रस्तुति दिनेछन् । साँझको समयमा डिजे सेसन हुनेछ ।
स्थानीय उत्पादनको प्रवर्द्धन गर्दै अर्गानिक पालिका घोषणा गरिएको खिजीदेम्बाका स्थानीयले महोत्सवका दर्शक र अतिथिलाई स्थानीय खानेकुराका परिकार चखाउनेछन् ।
महोत्सवको उद्घाटन सत्रमा यस क्षेत्रको पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि अन्तर्क्रिया गरिनेछ । जिल्लाका निवर्तमान र वर्तमान संघ तथा प्रदेशका सांसद र पर्यटन क्षेत्रका अगुवाहरूले खिजीदेम्बाको पर्यटन विकासमा लागि गरेका पहल र भएका उपलब्धि तथा आगामी योजनाबारे छलफल गर्ने कार्यसूची छ । एकैठाउँबाट चारैतिर दर्जनौँ हिमशृंखलाको मनोरम दृश्यावलोकन गर्दै विभिन्न प्रजातिका गुराँस र फूलको सुगन्धमा रम्न पाइने देम्बाडाँडा नयाँ वर्षको अवसरमा बर्सेनि घुम्ने र रम्ने पर्यटकको रोजाइमा पर्ने गरेको छ ।
२०७४ वैशाख १ गते तत्कालीन राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीको समुपस्थितिमा प्रथम थोलेदेम्बा महोत्सव आयोजना गरिएको थियो । विगतमा गाउँको एउटा अग्लो डाँडाका रूपमा मात्रै रहेको थोलेदेम्बा महोत्सवपछि देशको सय गन्तव्य सूचीमा परेको थियो र यस क्षेत्रमा पूर्वाधार विकासका लागि संघ तथा प्रदेश सरकारबाट बजेट आउन थालेको छ ।
नेपालको नक्सांकन गर्दा तत्कालीन समयमा देम्बाडाँडासहित नेपालका सात अग्ला डाँडालाई केन्द्र बनाइएको थियो । सो समयमा राखिएको पिल्लर अझै यहाँ छ ।
नजिकैसम्म सडक, डाँडासम्म पैदलमार्ग, गुम्बा, मानेसहितका धार्मिक संरचना निर्माण र खानेपानी, विद्युतलगायतको सुविधासमेत पुगेपछि थोलेदेम्बाले पर्यटन विकासमा फड्को मारेको छ ।
खिजीदेम्बाका नाैवटै वडामा दुई दर्जनभन्दा बढी मन्दिर, गुम्बा, गुफा, माने, चर्चसहितका धार्मिक तथा ऐतिहासिक पर्यटकीय क्षेत्र छन् ।
खिजीचण्डेश्वरी विमानस्थल सञ्चालनमा खिजीदेम्बा र थोलेदेम्बा क्षेत्रको पर्यटन विकासमा थप मद्दत पुग्ने स्थानीयको अपेक्षा छ । थोलेदेम्बा भएर पिकेसम्म जानेका लागि यो मार्ग सहज मानिन्छ ।