मुख्य समाचारफ्रन्ट पेजसमाचारदृष्टिकोणअर्थअन्तर्वार्ताखेलकुदविश्वफिचरप्रदेशपालिका अपडेट
  • वि.सं २०८० चैत १६ शुक्रबार
  • Friday, 29 March, 2024
नयाँ पत्रिका काठमाडाैं
२०७७ असार २१ आइतबार ०८:१८:००
Read Time : > 1 मिनेट
स्वास्थ्य र जीवनशैली

वर्षायाममा  डेंगु संक्रमण

Read Time : > 1 मिनेट
नयाँ पत्रिका, काठमाडाैं
२०७७ असार २१ आइतबार ०८:१८:००

डाक्टरको सल्लाह

डा. असरफ हुसेन
इन्टरनल मेडिसिन
नेसनल मेडिकल कलेज

- विश्वको ध्यान कोरोना भाइरस नियन्त्रणमै केन्द्रित छ । डेंगु, कालाज्वर, मलेरियालगायत गम्भीर प्रकृतिका संक्रमण यस वर्ष बेवास्तामा परेका छन् । यी सबैको संक्रमणको जोखिम वर्षायाममै बढी हुन्छ । र, यी संक्रमणको मुख्य कारण लामखुट्टेको टोकाइ हो ।

- यीमध्ये कतिपय संक्रमणको लक्षण कोरोनासँग पनि मिल्दाजुल्दा हुन्छन् । त्यसैले लक्षण देखिनासाथ कोरोना परीक्षणतर्फ लाग्ने र वास्तविक रोगको उपचार हुन नसक्ने जोखिम पनि उत्तिकै छ ।

- काेरोना प्रसार रोक्न बारम्बार साबुनपानीले हात धुनुपर्छ । त्यसका लागि ठाउँ–ठाउँमा हात धुने व्यवस्था छ । तर, त्यो पानीको व्यवस्थापन नगरिँदा डेंगु, मलेरिया, कालाज्वर सार्ने लामखुट्टेले प्रजननको अवसर पाउँछन् ।

- डेंगु ज्वरो एडिस एजिप्टाई जातको पोथी लामखुट्टेको टोकाइबाट मानिसमा सर्छ । एडिस लामखुट्टेले दिउँसो मात्र टोक्छ । यो रोग मानिसबाट मानिसमा सीधै सर्दैन ।

- यो लामखुट्टेले वर्षाको पानी जम्ने टिनका डब्बा, पुराना टायर, अलकत्रा र मट्टितेलका खाली ड्रम, फूलदानी, गमला, कुलर, पानीका ट्यांकीलगायतमा फूल पार्छ । त्यसैले पानी जम्ने त्यस्ता डब्बाहरूको व्यवस्थापन गरौँ ।

- डेंगु ज्वरोको मुख्य लक्षण एक्कासि ज्वरो आउनु हो । यस्तो ज्वरो पाँचदेखि सात दिनसम्म रहन्छ ।

- आँखाको गेडी र टाउकोको पछिल्लो भाग धेरै दुख्छ । शरीर कटकटी दुख्छ । शरीरमा बिमिरा आउने र रक्तश्राव गराउँछ । जोर्नी, हड्डी र मांसपेशी दुख्छन् ।

- यीमध्ये दुईवटा मात्र लक्षण देखियो भने पनि डेंगु संक्रमण भएको शंका गर्न सकिन्छ । बान्ता हुने, पेट दुख्ने, नाक वा गिजाबाट रगत बग्ने, शरीरमा नीलडाम देखिने, बेहोस हुने लक्षण पनि देखिन्छन् ।

- डेंगु ज्वरोको खास उपचार नभएकाले स्वास्थ्यकर्मीले लक्षणका आधारमा उपचार गर्छन् ।

- लामखुट्टेको टोकाइबाट बच्नु नै डेंगु ज्वरोबाट बच्ने उपाय हो । त्यसैले घरवरिपरि पानी जम्न नदिऔँ । लामखुट्टेको टोकाइबाट बच्न पूरा बाहुला भएका कपडा लगाऔँ।

- पानी जमेका स्थानमा सातामा दुईपटक मोबिल र मट्टितेल छर्किने गरौँ । खानेपानीका ट्यांकी लामखुट्टे प्रवेश गर्न नसक्ने गरी ढाक्ने गरौँ । सम्भव भएसम्म सातामा एकपटक ट्यांकी सफा गरौँ ।

- कुलरमा रहने पानीमा हरेक साता १–२ चम्चा मट्टितेल हाल्ने गरौँ । र, हरेक पाँच दिनमा कुलरको पानी सफा गरौँ । गमलाको सतहमा पानी जम्न नदिऔँ ।