- वि.सं २०८१ बैशाख १३ बिहीबार
भारत र चीनको सीमाक्षेत्र लद्दाखको गलवान भ्यालीमा सोमवार राती भारतीय र चिनियाँ सैनिकका बीच झडप भएको छ । जसमा परी तीन भारतीय सैनिकको मृत्यु भएको छ ।
सो क्षेत्रमा करिब एक महिनायता भारत र चीनका सुरक्षाफौज आमनेसामने थिए । दुई देशबीच कुटनीतिक र सैन्य अधिकारीहरुको स्तरमा वार्ता भइरहेका बेला झडप भएको हो ।
भारत र चीन दुवैले एकअर्काको सीमामा एकअर्काका सैनिक प्रवेश गरेका कारण झडपको परिस्थिति निम्तिएको आरोप लगाएका छन ।
दुई देशका सैनिकबीच ४५ बर्षपछि यो स्तरको झडप भएको हो ।
भारतीय सेनाका एक अधिकृत र दुईजना जवानको मत्यु भएको भारतीय सैनिक मुख्यालयले जनाएको छ ।
चिनियाँ सेनातर्फ भएको हताहतीबारे भने अहिलेसम्म खवर सार्वजनिक भएको छैन् ।
झडपमा भारतीय सेनाका लेफ्टिनेन्ट कर्णेलको मृत्यु भएको भारतीय संचारमाध्यमले जनाएका छन । तर सेनाले यसको औपचारिक पुष्टि गरिसकेको भने छैन ।
सम्भावित झडप रोक्न र परिस्थिति सामान्य बनाउन भारतीय र चिनियाँ सैनिक अधिकारीहरुको बैठक लद्दाखमा जारी रहेको नवभारत टाइम्सकी पत्रकार पुनम पाण्डेले जानकारी दिएकी छन ।
वार्तामा दुवै सेनाका मेजर जनरलस्तरको नेतृत्वमा सैन्य अधिकारीहरु छन ।
अरुणाचलस्थित सीमा क्षेत्रमा भारचीय र चिनियाँ सैनिकबीच सन १९७५ मा झडप भएको थियो ।
झडपमा ४५ जना भारतीय सैनिकको मृत्यु भएको थियो भने चिनियाँ सैनिकहरु पनि घाइते भएका थिए । त्यसयता सीमा क्षेत्रमा पटक पटक सामान्य झडप भए पनि मृत्यु भएको थिएन ।
चिनियाँ विदेशमन्त्रालयलाई उद्घृत गर्दै ग्लोबल टाइम्सले भारतीय सैनिक चिनियाँ इलाकामा जबर्जस्ती प्रवेश गरेका कारण घटना भएको आरोप लगाएको छ ।
भारतीय सेनालाई संयमित राख्न र एकतर्फी रुपमा जबर्जस्ती चिनियाँ भु–भागमा प्रवेश गर्न नदिन चिनियाँ विदेश मन्त्रालयले भारत सरकारलाई सचेत पनि गराएको छ ।
घटनामा चिनियाँ सैनिक घाइते वा मृत्यु भएका बिषयमा चिनियाँ विदेश मन्त्रालयले केही पनि उल्लेख गरेको छैन् ।
एक महिनादेखि दुई दशबीच गतिरोध बढिरहेको थियो ।
भारतीय विदेश मन्त्रालयको चीन डिभिजन हेर्ने सहसचिव नवीन श्रीवास्तव र चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका महानिर्देशक वु जियाङहउबीच २३ जेठमा भिडियो बैठक भएको थियो ।
तिब्बतमा भएको वार्तामा भारतका तर्फबाट लेफ्टिनेन्ट जनरल हरिन्दर सिंह र चीनका तर्फबाट मेजर जनरल लियु लिन सहभागी थिए ।
त्यसयता दुई चरणमा मेजर जनरलस्तरमा वार्ता भएको थियो ।
सोमवार मात्रै भारत र चीनका ब्रिगेड कमाण्डरस्तरमा वार्ता भएको थियो ।
गलवान उपत्यकामा भारत र चिनियाँ फौज क्रमशः पछि हट्दै गएको र परिस्थिति सामान्य हुँदै जाने अपेक्षा गरिका बेला झडप भएको हो ।
सीमा क्षेत्रमध्ये चीनले तिब्बततिर सडकलगायतको पूर्वाधार निर्माण गरिसकेको छ भने भारतले आफ्नो क्षेत्रमा सडक तथा पूर्वाधार बनाइरहेको छ ।
भारततर्फ निर्माण भइरहेको पूर्वाधारप्रति चीनले असन्तुष्टि जनाउँदै आएको थियो ।
त्यहीबीचमा दुई सेना आमनेसामने अवस्थामा थिए ।
भारत र चीन दुबैले करिब एक ब्रिगेडस्तरका सैनिक सीमा क्षेत्रमा खटाएका थिए । पूर्वी लद्दाखका गलवानबाहेक पांगोंग सो, डेमचोक, दौलत बेग ओल्डीलगायतमा एक महिनायता दुवै देशका सैनिक आमनेसामने छन ।
